Καρκίνος Του Δέρματος

Τι είναι ο καρκίνος δέρματος;

Ο καρκίνος δέρματος είναι μια κακοήθης βλάβη του δέρματος, που αναπτύσσεται από τα κύτταρα της επιδερμίδας. Σε αντίθεση με το δερματικό κακόηθες μελάνωμα, οι περισσότεροι τύποι καρκίνου του δέρματος σπάνια εξαπλώνονται και σε άλλα μέρη του σώματος (μεταστάσεις).

Υπάρχουν τρεις βασικοί τύποι καρκίνου του δέρματος:

• βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, ο πιο διαδεδομένος τύπος καρκίνου δέρματος που αναπτύσσεται από τα κύτταρα της βασικής στοιβάδας της επιδερμίδας,
• ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, ο δεύτερος πιο διαδεδομένος, που προέρχεται από τα ακανθοκύτταρα της επιδερμίδας, και
• μελάνωμα, από τα μελανοκύτταρα του δέρματος, τα κύτταρα δηλαδή που παράγουν την μελανίνη, την χρωστική ουσία του δέρματος. Το μελάνωμα είναι η λιγότερο συχνή μορφή καρκίνου δέρματος, αλλά η πιο επικίνδυνη.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος;

• Έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία, είτε ηλιακή είτε από καμπίνες αυτόματου μαυρίσματος. Τα άτομα με ανοιχτό δέρμα, με μπλε μάτια, ξανθά ή κόκκινα μαλλιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα. Το πρόβλημα μεγαλώνει για όσους ζουν σε περιοχές με υψηλό υψόμετρο ή κοντά στον ισημερινό, όπου η έκθεση στο ηλιακό φως είναι πιο έντονη.
• Χρόνιο κατασταλτικό ανοσοποιητικό σύστημα (ανοσοκαταστολή) από ασθένειες, όπως λοίμωξη από τον ιό HIV/AIDS ή καρκίνο ή από λήψη φαρμάκων, όπως η πρεδνιζόνη ή από χημειοθεραπεία.
• Έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία (ακτίνες Χ) ή σε χημικές ουσίες, όπως το αρσενικό, που προδιαθέτουν για καρκίνο δέρματος.
• Άτομα με ιστορικό καρκίνου του δέρματος έχουν 20% πιθανότητα ανάπτυξης δεύτερου καρκίνου του δέρματος τα επόμενα δύο χρόνια.
• Οι ηλικιωμένοι ασθενείς εμφανίζουν κυρίως καρκίνο του δέρματος.

Ποια είναι τα συμπτώματα καρκίνου του δέρματος;

Τα περισσότερα βασικοκυτταρικά καρκινώματα εμφανίζουν ελάχιστα συμπτώματα. Τα ακανθοκυτταρικά καρκινώματα μπορεί να είναι επώδυνα. Και οι δύο αυτές μορφές καρκίνου του δέρματος μπορεί να εμφανιστούν ως πληγή που αιμορραγεί, που καλύπτεται από εφελκίδα ή που δεν επουλώνεται. Ξεκινούν σαν ένα σημάδι (μελανιά) στο δέρμα που αναπτύσσεται με αργό ρυθμό και μπορεί να αιμορραγήσει μετά από έναν μικρό τραυματισμό. Και οι δύο τύποι μπορεί να έχουν υπερυψωμένες τις άκρες της πληγής και έλκωση στο κέντρο της.

Τα σημάδια και τα συμπτώματα των βασικοκυτταρικών καρκινωμάτων περιλαμβάνουν:

• Εμφάνιση ροδόχροου, ερυθρού χρώματος ή ημιδιαφανούς βλάβης.
• Βλάβη στο δέρμα με ανυψωμένο περίγραμμα και εφελκίδα στο κέντρο.
• Ανυψωμένη ερυθρή λεπιδώδης βλάβη που μπορεί να εμφανίζει κνησμό, αλλά συνήθως δεν προκαλεί πόνο.
• Λευκή, κιτρινόχρους περιοχή με μη ευκρινές καθορισμένο περίγραμμα που μπορεί να μοιάζει με ουλή

Τα σημάδια και τα συμπτώματα των ακανθοκυτταρικών καρκινωμάτων περιλαμβάνουν:

• Ανθεκτικές, λείες, ερυθρές κηλίδες με ακανόνιστο περίγραμμα, που μπορεί να αιμορραγούν εύκολα.
• Ανοιχτή πληγή που επιμένει για εβδομάδες.
• Υπερυψωμένη τραχιά επιφάνεια οδοντωτή στο κέντρο.
• Βλάβη μορφής κονδυλωμάτων.

Οι ακτινικές κερατώσεις (ΑΚ), οι οποίες ονομάζονται επίσης ηλιακές κερατώσεις, είναι λεπιδώδεις βλάβες που προκαλούνται από το υπεριώδες φως, συχνά στην περιοχή του προσώπου, στο τριχωτό της κεφαλής και στα άκρα των χεριών. Αυτές θεωρούνται προκαρκινικές βλάβες, διότι εάν δεν υποβληθούν σε θεραπεία, μπορεί να εξελιχθούν σε ακανθοκυτταρικά καρκινώματα.

 

Πώς θεραπεύεται ο καρκίνος δέρματος;

Η επιλογή της θεραπείας εξαρτάται από τη θέση και το μέγεθος του καρκίνου, τα μικροσκοπικά χαρακτηριστικά του και την συνολική υγεία του ασθενούς.

• Τοπική θεραπεία: Στην περίπτωση επιφανειακών βασικοκυτταρικών καρκινωμάτων, χρησιμοποιούνται κρέμες και διαλύματα, για την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού, προκαλώντας την παραγωγή ιντερφερόνης που προσβάλλει τον καρκίνο. Κάποιοι ασθενείς δεν εμφανίζουν παρενέργειες, μερικοί όμως μπορεί να έχουν ερυθρότητα, φλεγμονή και ερεθισμό.
• Καυτηριασμός και απόξεση: θεωρείται γρήγορη, εύκολη και σχετικά φθηνή θεραπεία. Τα μειονεκτήματα είναι ότι αφήνει ουλή και έχει υψηλό ποσοστό επανεμφάνισης του καρκίνου.
• Χειρουργική αφαίρεση: Σε μικρές βλάβες εφαρμόζονται ράμματα. Σε μεγάλους όγκους, απαιτούνται δερματικά μοσχεύματα. Χρειάζεται πολύμεγάλη προσοχή για να αφαιρεθεί ολόκληρος ο όγκος με επιτυχία.
• Ακτινοθεραπεία: κατάλληλη για εκείνους που δεν μπορούν να κάνουν οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση. Μειονέκτημα της θεραπείας είναι ότι δεν υπάρχει βεβαιότητα ότι ο όγκος έχει εξαφανιστεί επιτυχώς. Επίσης, οι ουλές που δημιουργούνται από την ακτινοβολία επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου. Γι αυτό και εφαρμόζεται συνήθως σε ηλικιωμένους ασθενείς.
• Άλλοι τύποι θεραπειών: κρυοθεραπεία ή κρυοχειρουργική όπου ο καρκινικός ιστός καταστρέφεται με τη βοήθεια υγρού αζώτου. Επίσης, χρησιμοποιείται φωτοδυναμική θεραπεία (PDT), χειρουργική επέμβαση με LASER για την εξάχνωση του ανώτερου στρώματος του δέρματος και την καταστροφή των βλαβών.